FRIESLAND - Op donderdagmiddag 14 november is het project ‘Hermeandering van De Lende’ officieel gestart. Gedeputeerde Matthijs de Vries (provincie Fryslân) en dagelijks bestuurder Monique Plantinga (Wetterskip Fryslân) onthulden samen met Henk de Vries (directeur It Fryske Gea) en Roelof Theun Hoen (wethouder gemeente Weststellingwerf) het bouwbord en zetten met een ‘druk op de knop’ symbolisch de hydraulische pomp aan. De pomp liet tegelijkertijd de natuurvriendelijke manier van werken binnen dit project zien.
“Samen met de gebiedscommissie en alle partijen hebben we de afgelopen 25 jaar in dit beekdalgebied al zoveel bereikt”, aldus gedeputeerde Matthijs de Vries. “Met dit project komen opnieuw water- en natuurdoelen, recreatie en toerisme allemaal weer samen.” Het project valt onder de Gebiedsontwikkeling Beekdal Linde en is medio 2026 klaar.
Oorspronkelijke kronkeling
Het project brengt de oorspronkelijke kronkeling (meanders) met natuurvriendelijke oevers terug in de nu nog rechte beek. Ook worden er een aantal petgaten gegraven. Zodra het werk klaar is, stroomt het Lendewater via een watergeleiding (dam in de beek) door de nieuwe meanders. De gekanaliseerde beekdelen blijven open; hier blijft het water doorheen stromen als er veel water moet worden afgevoerd. Dit alles herstelt het karakteristieke beekmilieu van De Lende. Dat op haar beurt weer zorgt voor schoon en ecologisch gezond oppervlakte- en grondwater.
Monique Plantinga, dagelijks bestuurslid Wetterskip Fryslân: ‘Bij de hermeandering van De Lende komen waterdoelen mooi samen: verbetering van de waterkwaliteit, water vasthouden in droge perioden en extra water afvoeren bij extreme neerslag. Schoner water betekent ook een belangrijke bijdrage aan de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water.’
Speciale manier van werken in bestaande natuur
De provincie Fryslân werkt binnen het deelproject ‘Hermeandering van De Lende’ nauw samen met Wetterskip Fryslân, de Gebiedscommissie, It Fryske Gea en gemeente Weststellingwerf. Deze samenwerking is ook belangrijk omdat het werk plaatsvindt in een bestaand natuurgebied. Dat vraagt om zorgvuldigheid.
Met elkaar is een speciale werkwijze bedacht die de aanwezige natuurwaarden zo weinig mogelijk verstoort. De vrijkomende grond en het plantenmateriaal worden hydraulisch verpompt en via een buizenstelsel naar de dichtbijgelegen Lendepolder gepompt. Op die manier zijn er aanzienlijk minder vervoersbewegingen in het gebied. Voor die werkzaamheden die de natuur toch enigszins verstoren wordt een aantal natuurherstellende maatregelen genomen. Zoals het graven van petgaten, het verwijderen van begroeiing uit dichtgegroeide meanders en het afplaggen van terrein. Zo heeft het werk minder invloed op de oorspronkelijk aanwezige beplanting en natuur. Naast al het grondwerk worden twee nieuwe fietsbruggen en een kanosteiger aangelegd. Aannemer VDW special projects BV uit Franeker voert de werkzaamheden uit.
"De Lendevallei is een gevarieerd moerasgebied," aldus Henk de Vries, directeur van It Fryske Gea. " De hermeandering van De Lende geeft de natuur de ruimte om te floreren en draagt daarmee bij aan de bredere missie van It Fryske Gea om natuur, landschap en erfgoed in Fryslân te versterken en te behouden.”
‘‘Inwoners en toeristen kunnen dankzij dit project het unieke landschap van Beekdal Linde straks optimaal ervaren. Dat kan lopend, fietsend of varend’’, vult wethouder Roelof Theun Hoen aan.
Achtergrond
Sinds 2021 werkt de provincie Fryslân samen met de gebiedscommissie en alle partijen aan het versterken van het beekdal rond de beek De Lende. Dat gebeurt op het gebied van natuur, water, landbouw, landschap en recreatie. Verschillende deelprojecten zijn al klaar zoals de Catspolder, gebied Ter Schure, polder IJkenverlaat en het Stuttebosch. Met de hermeandering van De Lende wordt in totaal 300 hectare Natuurnetwerk Nederland (NNN) gerealiseerd.
De Gebiedsontwikkeling Beekdal Linde wordt mede gefinancierd door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vanuit het Deltaprogramma Zoetwater en door het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: ‘Europa investeert in zijn platteland’.
Lees meer over de Gebiedsontwikkeling Beekdal Linde en het project op www.fryslan.frl/beekdallinde