LEEUWARDEN - Stel je voor: jouw heerlijk warme trui heeft een gat in de mouw. Je weet dat het zonde is om hem weg te doen, maar toch belandt hij achter in de kast. “Ik laat het later wel repareren,” zeg je tegen jezelf. Maar dat moment komt nooit. Het is makkelijker om online een nieuwe trui te bestellen – zelfs als die van mindere kwaliteit is. Herkenbaar? Je bent niet de enige.
Gemiddeld gooien we in Friesland jaarlijks veertig kledingstukken weg per persoon, waarvan meer dan de helft eenvoudig gerepareerd had kunnen worden. Terwijl de oplossing vaak zo simpel is: een kleine reparatie. Waarom vinden we het dan zo moeilijk?

Waarom repareren we niet?

Hoe goed onze intenties soms ook zijn, we kunnen er niet omheen: er zijn drempels. Tijd, bijvoorbeeld; “Ik heb nu geen tijd om een kleermaker te zoeken”. Of kosten: “De reparatie kost net zoveel als een nieuw shirt bij die ene grote winkelketen.” En dan nog de vraag: “Waar vind ik eigenlijk iemand die mijn kleding kan maken?”

Tegelijkertijd is de drempel om iets nieuws te kopen ontzettend laag. Eén klik op je telefoon en de volgende dag ligt er een pakketje voor je deur. Het voelt makkelijk, snel, en – laten we eerlijk zijn – goedkoop. Maar achter die lage prijs schuilt een hoge prijs voor onze planeet: CO₂-uitstoot, waterverbruik en grote hoeveelheden kleding die op een stortplaats belanden.
Het antwoord ligt om de hoek
Wat als ik je vertel dat het anders kan? Studenten van NHL Stenden onderzochten in opdracht van de Friese Milieu Federatie (FMF) hoe repareren in plaats van weggooien de nieuwe norm kan worden. Ze ontdekten dat veel Friesen wél bereid zijn om hun kleding te laten repareren, maar niet weten hoe ze die stap moeten zetten. Het goede nieuws? De oplossing ligt vaak dichterbij dan je denkt: bij je oma, moeder, buurvrouw, of zelfs je handige buurman.

Denk aan de buurvrouw die een scheur in een broek perfect weet te repareren, of je tante die met haar naaimachine alles weer als nieuw maakt. Deze mensen zijn niet alleen bereid, maar vaak ook blij om te helpen. Waarom zou je die kans niet benutten?

Friese trots en traditie

Als Friezen zijn we altijd trots geweest op onze praktische mentaliteit en ons doorzettingsvermogen. Of het nu gaat om het repareren van fietsen, het bouwen van een dijk, of het organiseren van een dorpsfeest, we weten hoe we samen moeten aanpakken. Kledingreparatie past perfect in die traditie. Het is een kans om niet alleen duurzamer te leven, maar ook om onze gemeenschapszin te versterken.

Waarom zouden we niet iets nieuws proberen, zoals een buurtgroep voor kledingreparatie? Organiseer een naaiworkshop in het dorpshuis, begin een appgroep om reparaties te coördineren, of zet die buurvrouw die altijd klaarstaat in het zonnetje. Door dit samen op te pakken, bouwen we niet alleen aan een duurzamere toekomst, maar ook aan sterkere buurten.

Van kast naar kans

Die trui met de kapotte mouw verdient een tweede kans. Je stuurt een appje naar je oma: “Zou je de scheur in mijn trui kunnen maken? Ik breng hem vanavond even langs.” Wanneer je haar die avond bezoekt, zit je aan haar keukentafel, met een kop thee in je hand terwijl zij de naald door de stof laat glijden. Je merkt hoe makkelijk het eigenlijk is, en hoe fijn het voelt om samen iets waardevols te doen. Voor je het weet, krijg je een mini-cursus naaien cadeau, en wie weet help jij de volgende keer een vriend of buurman met een reparatie.

En dat is het mooie: niet alleen jouw kledingstuk krijgt een tweede kans, ook de banden in je familie of buurt krijgen een nieuwe impuls.

Kleine reparaties, grote verandering

Mensen die een kledingstuk laten repareren, geven vaak aan dat ze er een gevoel van voldoening aan overhouden. Het idee dat je iets niet hebt weggegooid, maar weer bruikbaar hebt gemaakt, geeft trots. Door kleding langer te gebruiken, verminderen we bovendien de vraag naar fast fashion en verlagen we de CO₂-uitstoot. Het begint met een kleine stap: een appje. In het onderzoek van NHL Stenden werd deze benadering treffend “van appje naar actie” genoemd. Friezen die deze stap zetten, waren vaak verbaasd hoe makkelijk en leuk het eigenlijk is.

Tijd om te handelen

Het is tijd om te stoppen met uitstellen en vandaag nog te beginnen. Kijk in je kast, zoek dat kledingstuk dat een tweede kans verdient, en stuur een appje. Vraag je oma, vader of buurvrouw om hulp. Organiseer een reparatie-avond met de buurt. Maak repareren tot een Friese gewoonte.

Samen kunnen we laten zien waar Friezen echt goed in zijn: oplossingen vinden en samenwerken. De Friese traditie van aanpakken is van ons allemaal. Laten we vandaag nog beginnen. Samen zetten we een trend die de wereld beter maakt – en het begint met één simpel appje!